晋平公与群臣饮,饮酣(hān),乃喟然叹曰:“莫乐为人君!惟其言而莫之违。”师旷侍坐于前,援琴撞之。公被衽而避,琴坏于壁。公曰:“太师谁撞?”师旷曰:“今者有小人言于侧者,故撞之。”公曰:“寡人也。”师旷曰:“哑!是非君人者之言也。”左右请除之。公曰:“释之,以为寡人戒。”
晋平公和臣子们在一起喝酒。酒喝的正高兴时,他就得意地说:“没有谁比做国君更快乐的了!只有他的话没有谁敢违背!”师旷正在旁边陪坐,听了这话,便拿起琴朝他撞去。晋平公连忙收起衣襟躲让。琴在墙壁上撞坏了。晋平公说:“乐师,您撞谁呀?”师旷故意答道:“刚才有个小人在胡说八道,因此我气得要撞他。”晋平公说:“说话的是我呀。”师旷说:“哎!这不是为人君主的人应说的话啊!”左右臣子认为师旷犯上,都要求惩办他。晋平公说:“放了他吧,我要把这件事(或“师旷讲的话”)当作一个警告。”
莫乐为人君:没有比做人君再快乐的了。莫之违:没有人敢违背他。师旷:名旷,字子野,是春秋后期晋国宫廷中的盲乐师。师旷侍坐于前:师旷陪坐在前面。援:执持,拿。。衽:衣襟、长袍。太师:师旷。谁撞,即撞谁。言于侧:于侧言。哑:表示不以为然的惊叹声。除:清除,去掉。除之:除掉他。故:所以。被:通“披”,披着。师旷:盲人乐师。是非君人者:这不是国君。谁撞:撞谁。释:放。酣:(喝得)正高兴的时候。喟然::叹息的样子。
震灾从古几回观,危险今难一枕安。昔日疮痍犹待复,者番摇动愈雕残。
浮屠广做犹虚幻,赈恤施行幸勿宽。任是肝肠同铁石,也应泪洒与心酸。
螭头乞法念如焚,春雨满天一锡分。谁信唐魔迷道易,不辞汉使获书勤。
蒲团夜渡黄河月,贝叶朝承紫阙云。归坐百花洲上演,三车分与老龙闻。
鲁恭为中牢令,重德化,不任刑罚。袁安闻之,疑其不实,阴使人往视之。随恭行阡(qiān)陌(mò),俱坐桑下。有雉过,止其旁,旁有儿童。其人曰:“儿何不捕之?”儿言雉(zhì)方雏(chú),不得捕。其人讶而起,与恭决曰:“所以来者,欲察君之政绩也。今蝗不犯境,此一异也;爱及鸟兽,此二异也;童有仁心,此三异也。久留徒扰贤者耳,吾将速反,以状白安。”
鲁恭担任中牟县令,注重用道德感化百姓,不用刑罚的方式。朝中大官袁安听说这件事,怀疑它不是真的,暗地里(私下)派人到中牟县去视察。那人与鲁恭走在田间小路上,一起坐在桑树下。有一只野鸡经过,在他们旁边停下,旁边有一个小孩。那个人说:“你为什么不把它抓住?”那个小孩说野鸡还是幼鸡,不能抓。那人很惊讶,对鲁恭辞别说:“我此次前来,是要检查你的政绩的。蝗虫不犯县境,这是我看到的第一个现象;爱护鸟兽,这是第二个现象;小孩也怀有仁爱之心,这是第三个现象。我久留只会打扰贤者。我将快速返回,把情况报告袁安。”
为:担任。中牟令:中牟县的县官。雉:俗称野鸡。德化:用道德感化。任:用。阴:暗中。使:派。阡陌:田间小路。止:停止。方:才。得:能够。讶:惊讶。今:现今。犯:侵犯。境:边境。及:关联。徒:只,只会。耳:罢了。将:将要。反:通“返”,返回。状:情况。白:告诉。异:过人之处。
百里骊山一炬焦,劫灰何处认前朝。诗书焚后今犹在,到底阿房不耐烧。
后山雅似文三桥,阁开清閟邻紫桃。紫桃轩中一方印,入手换却青琼瑶。
当年姊妹联春宴,娇殊赤凤无人见。何时手截素鹅肪,鸟体绸缪似飞燕。
燕子飞来风自芳,纤腰携佩杂明珰。细看小点黏红粉,曾写新歌钤绿章。
歌筵捉搦舞裙骋,㺲凫恰仿鸳鸯颈。扶寸瑶华透骨香,平分蛤采缠菭冷。
我来雅玩剧伤情,如看鲛绡玉体横。安得金釭与相见,昭阳旧侣话深更。
苍藓沿阶走细泉,青松翠竹照华轩。
高人倦作金毛吼,旅客来参玉版禅。
暖日迟迟晞宿露,微风淡淡逐寒烟。
茶瓯香秘蒲团稳,始觉林泉思邈然。
一溪流水走青蛇,春在江边渔父家。竹外寒梅看欲尽,清香移入小桃花。
九衢尘里一书生,多达逢时拥旆旌。
醉里眼开金使字,紫旂风动耀天明。
雪晴山色一重重,因暇寻幽访古踪。神叠石基成宝殿,柱图灵品感真龙。
僧居渐远林间地,客枕曾闻月下钟。会得登临便无事,门前流水照青松。