山庭晚来静,林石自巉岩。犬去吠人语,花飞恣鸟衔。
晴烟熏茂草,煦日蔼高杉。更喜团圆月,清光下碧岩。
腻茧裁邛部,苍崖映越溪。
展时云冉冉,呵久露凄凄。
平滑逾鹅素,精钢类褭蹄。
轻于汉宫縠,碧似夏王圭。
钿轴聊闲卷,银鉤且醉题。
即时封密诏,别有武都泥。
风露渐凄紧,家家促织声。
墙根童夜伏,草际火低明。
入手驯难得,当场怒不平。
秋高见余勇,一忆度辽兵。
随州大洪山作人李遥,杀人亡命。逾(yú)年,至秭(zǐ)归,因出市,见鬻(yù)柱杖者,等闲以数十钱买之。是时,秭归适又有邑民为人所杀,求贼甚急。民之子见遥所操杖,识之,曰:“此吾父杖也。”遂以告官司。吏执遥验之,果邑(yì)民之杖也。榜掠备至。遥实买杖,而鬻杖者已不见,卒未有以自明。有司诘(jié)其行止来历,势不可隐,乃通随州,而大洪杀人之罪遂败。市人千万而遥适值之,因缘及其隐匿(nì),此亦事之可怪者。
随州大洪山镇有个叫李遥的人,他杀了人后就逃亡外地。过了一年,李遥来到秭归,在城中的集市上,他看到有个在出售拐杖的人,因为价钱便宜,就用几十枚铜钱买了下来。这时秭归城中恰好又有一个村民被人所杀,官府正在急于抓捕凶手。被害人的儿子在街上看见李遥,识出了拐杖,说:“这是我父亲的拐杖。”于是就向衙门报了案。衙役们把李遥逮住,经验证,果然是被害人的拐杖,一切拷打的手段都用尽了。李遥确实是买的拐杖,然而卖拐杖的人已不见了,李瑶无法还给自己清白。官府于是又对李遥进行审问,问李遥是哪里人,李遥知道无法隐瞒,就说出自己的真实住址。秭归县衙与随州地方官府取得联系后,得知此人就是大洪山杀人潜逃的嫌犯,于是大洪山杀人案告破。最终不知道那个卖拐杖的人是谁。集市上的人千千万万,而李遥恰巧遇到卖拐杖的人,就此牵连到他的过去导致隐情败露,这一件事也真的蹊跷啊。
随州:地名,在今山西介休县东。逾年:第二年。秭归:地名,在今湖北省西部。至:到。数:几。是:这。适:正好,恰好。为:被。验:检验。榜掠备至:受尽拷打。实:确实通:押送到。败:败露。怪:对..........感到奇怪。
火风地水合为身,犹若晴空一点尘。
借问病从何处起,只应谁是病中人。
智力有穷天不老,秦帝山河迹如扫。参差忽落画图间,白发朝臣惊欲倒。
咸阳初起阿房宫,六籍已焚兵已镕。渭水函关万年固,终南泰华五云中。
复阁重楼郁相望,翠幄横铺九天上。上容万人常有馀,下建大旗知几丈。
霞骞雾散天日迷,山重野赭民睽睽。穷奢极丽犹未惬,谓海可梁天可梯。
蓬莱何处楼船远,上蔡东门叹黄犬。六国楼台春草长,千门歌舞斜阳转。
游观未毕化埃尘,宫树凄凉野鹿驯。至今世上丹青手,留与千年作谏臣。
南岐在秦蜀山谷中,其水甘而不良,凡饮之者辄病瘿(yǐng),故其地之民无一人无瘿者。及见外方人至,则群小妇人聚观而笑之曰:“异哉,人之颈也!焦而不吾类!”外方人曰:“尔垒(lěi)然凸出于颈者,瘿病之也,不求善药去尔病,反以吾颈为焦耶?”笑者曰:“吾乡之人皆然,焉用去乎哉!”终莫知其为丑。
南岐这个地方在四川的山谷中,这里的水甘甜却水质不好,凡饮用它的人都会患上颈瘤病,所以这里的居民都没有不得颈瘤病的。当看到有外地人来,就有一群小孩妇女围观取笑他,说:“外地人的脖子好奇怪,(脖子)细小一点也不像我们。”外地人说:“你们在脖子那肿大是得了病,你不去寻找药来祛除你的病,反而认为我的脖子是细小的呢?”取笑他的人说:“我们乡里的人都是这样的,不用去治的!”最终没有谁知道自己是丑的。
瘿:颈瘤病,即颈上生囊状瘤子。群小:贬称见识浅陋的人。焦而不吾类:(脖子)细小一点也不像我们。焦,干枯,这里形容人的脖子细。类,类似。垒然:形容臃肿的样子。
春气融融杨柳阴,黄鹂枝上弄清吟。携柑载酒人何处,孤负东君一片心。
隙驹日月驰,拱木霜露莘。孤生望苍旻,永念负慈地。
内德不越阃,先铭欲存世。以兹沥丹素,延首冀嘉惠。
大匠斡九京,篇成重覃思。发函已百拜,陈庙复三喟。
石之表故阡,脩麓出光气。耿如瞻其亲,端用贻尔类。
道归统会阔,躬探玄颐秘。云章开人文,天笔垂古制。
照照训典立,亹亹伦纪备。遂登秦汉前,上与骚雅俪。
碑板落东南,贝玉失瑰异。膏濡沦朽骨,黼藻被幽隧。
史职补王明,陋巷压高位。馀波扬懿则,惧忝弗克嗣。
士恢宇宙心,学竟圣贤事。整驾期远造,为基戒中坠。
岳峻尚可攀,海深安可计。勖哉奉格言,没齿无敢替。
名公作逐臣,驱马拂行尘。旧国问郧子,劳歌过郢人。
一川花送客,二月柳宜春。奉料竹林兴,宽怀此别晨。