君子法天运,不言行四时。
提提无近功,成岁乃可知。
明窥秋毫端,耳察穴蚁争。
群材极为力,阴拱收视听。
三辰从昏明,万物安性命。
因时有更张,斟酌如斗柄。
细人趋眼前,翻手覆手闲。
狂风吹长林,何枝鸟能安。
须臾诚快意,狼籍不可言。
命轻人鲊瓮头船,日瘦鬼门关外天。北人堕泪南人笑,青壁无梯闻杜鹃。
张侯去沙河,三食邺下麦。
笔力望晁董,颇遗俗眼白。
平生学经纶,胸中负奇画。
未论功活人,饱饭不常得。
妻寒尚宾敬,儿饿犹笔墨。
侧闻共伯城,鱼稻颇宜客。
又持尘生甑,欲往立四壁。
平生贷米家,十辈来簿责。
囊无孔方兄,面有在陈色。
守株伺投兔,岁晚将何获。
广道无人行,春风转沙石。
栖栖马如狗,去谒东侯伯。
布衣未可量,苍髯身八尺。
鱼乾要斗水,士困易为德。
譬之举大木,人借一臂力。
诸公感意气,岂待故相识。
吾穷乏祖饯,折柳当马策。
病竹犹能冠丛,夏篁解箨匆匆。
细草因依岑寂,小山紫翠嵌空。
竹色侵晚帙,泉声漱嵌根。
试通丹灶路,应到老人村。
沙际绿蘋满,楼头芳树多。光风入网户,罗幕生绣波。
前年花开忆湘水,今年花开泪如洗。园树伤心三见花,依旧银屏梦千里。
五岭皆炎热,宜人独桂林。梅花万里外,雪片一冬深。
闻此宽相忆,为邦复好音。江边送孙楚,远附白头吟。
清晨蒙菜把,常荷地主恩。守者愆实数,略有其名存。
苦苣刺如针,马齿叶亦繁。青青嘉蔬色,埋没在中园。
园吏未足怪,世事固堪论。呜呼战伐久,荆棘暗长原。
乃知苦苣辈,倾夺蕙草根。小人塞道路,为态何喧喧。
又如马齿盛,气拥葵荏昏。点染不易虞,丝麻杂罗纨。
一经器物内,永挂粗刺痕。志士采紫芝,放歌避戎轩。
畦丁负笼至,感动百虑端。
戍(shù)鼓断人行,边秋一雁声。(边秋一作:秋边)
露从今夜白,月是故乡明。
有弟皆分散,无家问死生。
寄书长不达,况乃未休兵。
戍楼上的更鼓声隔断了人们的来往,边塞的秋天里,一只孤雁正在鸣叫。
从今夜就进入了白露节气,月亮还是故乡的最明亮。
有兄弟却都分散了,没有家无法探问生死。
寄往洛阳城的家书常常不能送到,何况战乱频繁没有停止。
戍鼓:戍楼上的更鼓。戍,驻防。断人行:指鼓声响起后,就开始宵禁。边秋:一作“秋边”,秋天的边地,边塞的秋天。
露从今夜白:指在气节“白露”的一个夜晚。
有弟皆分散,无家问死生:弟兄分散,家园无存,互相间都无从得知死生的消息。
长:一直,老是。达:到。况乃:何况是。未休兵:战争还没有结束。
鹧鸪啼后子规啼,更送新声渡海西。愿祝禽言成准卜,与圆佳梦到春闺。