旷野饶(ráo)悲风,飕(sōu)飕黄蒿草。
系马倚白杨,谁知我怀抱。
所是同袍者,相逢尽衰老。
北登汉家陵,南望长安道。
下有枯树根,上有鼯(wú)鼠窠(kē)。
高皇子孙尽,千载无人过。
宝玉频发掘,精灵其奈何。
人生须达命,有酒且长歌。
空旷的原野被凄凉的风声充斥,原野上长满了枯黄的蒿草。
把马的缰绳系住,我依靠在白杨树上,有谁知道我的怀抱所向呢。
和那些同胞相逢的时候我们都衰老年高。
向北登上汉家的陵墓,又向南眺望长安的大道。
陵墓下面有枯树根,有鼯鼠的巢穴。
刘邦的子孙已经无处可寻了,陵墓前千百年也没有人经过。
陵墓中的宝玉频频被盗掘,神明又能怎么办呢。
人应该对命运保持通达,有酒的时候就该放声高歌。
悲风:让人感觉凄凉的风声,也指凄厉的寒风。饶:多,丰富。飕飕:象声词,指风声。
同袍:同胞挚友。《诗经秦风·无衣》岂曰无衣,与子同袍。
汉家陵:汉代皇帝的陵墓。
窼:巢穴。
高皇:即汉太祖高皇帝刘邦。
精灵:神仙精怪。
达命:知命,通达生命。长歌:放声高歌。
客有住桂阳,亦如巢林鸟。
罍(léi)觞(shāng)且终宴,功业会未了。
山月空霁(jì)时,江明高楼晓。
门前泊舟楫,行次入松筱。
此意投赠君,沧波风袅(niǎo)袅。
何九又客住郴州郡城,就好像筑巢于林的候鸟。
收拾酒器宴席就将终结,仕宦之途却并没有完了。
山前明月空中天光正映,江河朗明高楼高阁破晓。
门前停靠大大小小的船只,行营往所深入松竹池瑶。
惜别之意寄来赠送于你,江中波纹随风潦潦绕绕。
何九:名字里贯不详,时亦客郴州。客:指何九。桂阳:唐之郴州,隋为桂阳郡,在今湖南郴县。巢林乌:喻何九之暂时牺止郴州。
罍觞:酒器。且:将。功业会未了:谓任宦之途还没有结束。故下文有“门前泊舟楫”之语。
霁:雨雪过后天气放晴。
行次:行处。
此意:指惜别之意。袅袅:秋风吹拂。
美女灿明珠,容光照一室。蕙若拆新霜,芙蓉上初日。
九疑约眉黛,肌肤若冰雪。双鬟揥朝光,清扬散秋月。
丹铅覆不御,藻绘污颜色。皓腕揄檀梭,婀娜当窗织。
褕作百翟文,裳亚缃荷襞。琅玕络外帔,兰茝结衷衵。
凌晨采桑游,薄暮浣纱出。五都竞来睨,荣华生紫陌。
上客绿琴挑,使君五马立。浅笑还深宫,闲邪抱贞一。
敷席礼瑶英,戛拊湘妃瑟。袅袅洞庭波,眇眇愁余目。
轻身波上荇,参差俨相匹。奈何鸩使囮,重以荓蜂诘。
佻巧丹青中,按图坐相失。红颜令人老,美玉令人泣。
寝丘十五城,岂足观荆璧。硕人宽知命,威仪日恂慄。
窈窕浚寂寥,岑岑保昭质。
柴市遗祠凛若生,艰危当日仗忠诚。
衣裁左衽惭相尚,缨结南冠死却荣。
正气自胜牢狱困,飓风偏使乘舆惊。
从容取义真难事,泪落陈编此日情。
闽海遥遥独置州,忽看秋水动扁舟。暂为魏阙三年别,定向吴门十日留。
甲榜尚称新进士,双旌已作古诸侯。公馀独恨诗筒少,为谢同官马少游。
每向铭山山下过,还来此地却逢君。少年从吏身何忝,平日吟诗兴不群。
十月虎林天欲雪,一舟渔浦水连云。自怜客况无聊赖,耳畔蛙声不忍闻。
昔日郡侯今将相,出师未捷殒边城。空令父老思黄霸,重使英雄吊孔明。
公论有人书野史,旅魂无路到神京。东山宾客知多少,谁似羊昙涕泪倾。
福唐郡吏东阳客,此去永嘉知几程。三秋忍与故人别,千里还将慈母迎。
橘柚满林香露重,鱼虾入市晚潮平。交游我有同年在,相见还为道远情。
持节方临江海上,乘槎又入斗牛津。翠榕秋霁碧天远,红叶风微粉署新。
沙路有人迎棨戟,吴山回首近星辰。东南民力多凋瘵,今日甘霖属使臣。
食馔不须丰,古人贵量腹。
一饱尚何求,八珍非所欲。
犀箸厌未下,但折平生录。
造物赋人料,多少有数目。
更思途中殍,皆缘食不足。
庄叟重鹁食,此篇时一读。