鳅湖之阴龙蜕骨,常见群仙与龙集。一朝掘地得龙珠,暖雾浓岚光不没。
黄昉细滑凝土脂,紫晕斜回带泉脉。怪来鳅湖云气黑,何代何年有奇迹。
乃知非龙亦非珠,玉女明星散金碧。不是青囊一卷书,咫尺幽冥永相隔。
虾须蟹眼即龙媒,罔象羵羊应龙出。精灵感动谁得知,一笑看珠缨断绝。
君不见吴城山,洞庭浦,剑气飞空人共睹。当时蜿蜒顾其母,一念能回帝关虎。
泪花落石尽成珠,珠石固知相比数。君家儿女亦纯孝,见石思亲意凄楚。
惜君茕茕在中路,虚幌寒衾自朝暮。蜀国蛾眉自可怜,石镜沈明照千古。
秦川雄帝宅,函谷壮皇居。绮殿千寻起,离宫百雉馀。连薨遥接汉,飞观迥凌虚。云日隐层阙,风烟出绮疏。岩廊罢机务,崇文聊驻辇。玉匣启龙图,金绳披凤篆。韦编断仍续,缥帙舒还卷。对此乃淹留,欹案观坟典。移步出词林,停舆欣武宴。雕弓写明月,骏马疑流电。惊雁落虚弦,啼猿悲急箭。阅赏诚多美,于兹乃忘倦。鸣笳临乐馆,眺听欢芳节。急管韵朱弦,清歌凝白雪。彩凤肃来仪,玄鹤纷成列。去兹郑卫声,雅音方可悦。芳辰追逸趣,禁苑信多奇。桥形通汉上,峰势接云危。烟霞交隐映,花鸟自参差。何如肆辙迹,万里赏瑶池。飞盖去芳园,兰桡游翠渚。萍间日彩乱,荷处香风举。桂楫满中川,弦歌振长屿。岂必汾河曲,方为欢宴所。落日双阙昏,回舆九重暮。长烟散初碧,皎月澄轻素。搴幌玩琴书,开轩引云雾。斜汉耿层阁,清风摇玉树。欢乐难再逢,芳辰良可惜。玉酒泛云罍,兰殽陈绮席。千钟合尧禹,百兽谐金石。得志重寸阴,忘怀轻尺璧。建章欢赏夕,二八尽妖妍。罗绮昭阳殿,芬芳玳瑁筵。佩移星正动,扇掩月初圆。无劳上悬圃,即此对神仙。以兹游观极,悠然独长想。披卷览前踪,抚躬寻既往。望古茅茨约,瞻今兰殿广。人道恶高危,虚心戒盈荡。奉天竭诚敬,临民思惠养。纳善察忠谏,明科慎刑赏。六五诚难继,四三非易仰。广待淳化敷,方嗣云亭响。
香径无尘雨初歇,海棠半谢胭脂雪。千年一刻度春宵,爱杀清妍柳梢月。
苕溪仙客文中英,面如玉盘双眼青。金龟换酒不自酌,芳筵罗列邀佳朋。
座中谈笑总超俗,咳唾随风散珠玉。姚郎起舞伍君歌,击鼓催觞令行速。
四明客子醉欲颠,仰看北斗低青天。葛巾吹堕落花里,玉山倒向东风前。
人生得意要须乐,底用閒愁时作恶。君不见三闾大夫独醒死,留得虚名亦徒尔。
平生不识绣衣裳,闲把荆钗亦自伤。镜里只应谙素貌,人间多自信红妆。当年未嫁还忧老,终日求媒即道狂。两意定知无说处,暗垂珠泪湿蚕筐。
赤壁危矶几度过,沙头江上郁嵯峨。
今人误信黄州是,犹赖水经能正讹。
一面东风百万军,当年此处定三分。
汉家火德终烧贼,池上蛟龙竟得云。
江水自流秋渺渺,渔灯犹照获纷纷。
我来不共吹箫客,乌鹊寒声静夜闻。
髻鬟轻绾乱云香,每日寒窗按绣床。秪把心肠看窦女,羞将颜色说何郎。
閒拈彩笔描鸾枕,笑对茅檐浣布裳。三月韶光容易过,却怜莺燕苦飞忙。
一座青山半亩墙,松花满地藓苍苍。蕨芽嫩漂陶盆水,菰米香浮石鼎汤。
容膝数椽茅草屋,华身几袭芰荷裳。头颅霜雪心和乐,日对风花入醉乡。
潇潇风雨闭柴门,只有秋荷池上喧。薄暮溪童双白足,取鱼踏水到篱根。
烟树寒林半有无,野人行李更萧疏。
堠(hòu)长堠短逢官马,山北山南闻鹧(zhè)鸪(gū)。
万里关河成传舍,五更风雨忆呼卢。
寂寥(liáo)一点寒灯在,酒熟邻家许夜沽。
烟树寒林时隐又时现,我的行装轻便又简单。
到处都能遇到官家马,鹧鸪满山啼叫声不断。
万里关河都是派行舍,呼卢之声好像响耳边。
深夜只有一盏寒灯在,盅盅美酒未把愁闷遣。
烟树寒林:笼罩在烟雾与微寒中的树林。野人:在野之人,作者自指。行李:即行装。萧疏:稀稀落落,这里指行装轻便简单。
堠长堠短:指行程或长或短。堠,古代驿路旁边记里程的土堆。逢宫马:在路上常常遇到官马。鹧鸪:鸟名,古人认为它的叫声很象“行不得也哥哥”,最容易引起旅人的愁思。
传舍:古时供来往行人居住的旅舍。五更:古代记时制度,将一夜分为五更,这里泛指夜间。呼卢:古代博戏的一种,又名“樗蒲”,博具为五木,类似后世的掷色子,用五个木制杏仁形之子,一面涂黑,一面涂白,掷出后,五子皆现黑,即为“卢”,是最高之采,掷子时,往往呼叫,希望得到全黑,所以名叫“呼卢”。
寂寥:寂寞。寒:指灯光带有寒意,形容环境的冷清。沽:买。