樵苏无夙饮。
凿冰煮朝飡。
悲矣采薇唱。
苦哉有余酸。
君不见诗人著布裘,愿得大裘一万里。又不见诗人叹茅屋,愿得广厦千万间。
重堂复宇御狐白,今世谁念人多寒。我衣穿空垂百结,蓬萝盖头四壁裂。
却顾悲号穷独人,露宿牛衣冷如铁。
凛凛朔风运,悠悠玄象驰。北鄙何萧条,漠野恒凄其。
崇霜依岫结,峨冰凭岸滋。飞沙塞门黄,胡马厉长悲。
漂漂密雪兴,叆叆繁云垂。穷兽啼原泽,饥乌号树枝。
无衣叹秦风,卒岁咏豳诗。伊余炎荒士,飘飖寄边陲。
风土有本性,狐貉非所宜。饮浆岂执热,怀纩犹抱絺。
处燥常畏疡,思凉诚恶痹。寄谢父与母,游子难久居。
句芒司春懦不职,纵使玄冥氧凌轹。三冬肃杀归尔时,长物岂容长凛慄。
北风吹水冰成梁,急雷盖地云翻墨。坐令贫士高掩扃,安得重裘代絺绤。
春泥漫漫薪不属,破灶无烟愁四壁。饥吟拥鼻涕流澌,皲指结衣僵欲直。
水南水北多高士,去作达官金马客。朱门碧瓦照通都,耻著麻衣羡狐白。
问余何为不录录,反老抱关守甔石。十日春寒何所觊,坐想朝阳生屋隙。
愿将挟纩同斯人,杜陵大厦无由得。南荣炙背直万钱,燠燠此衣安且吉。
北风北风,职何严毒。摧壮士心,缩金乌足。冻云嚣嚣,
碍雪一片下不得。声绕枯桑,根在沙塞。黄河彻底,
顽直到海。一气抟束,万物无态。唯有吾庭前杉松树枝,
枝枝健在。
穷冬北上太行岭,霰雪纠结风峥嵘。
熊潜豹伏飞鸟绝,一径仅可通人行。
僮饥马羸石磴滑,战栗流汗皆成冰。
妻愁儿号强相逐,万险历尽方到并。
并州从来号惨烈,今日乃信非虚名。
阴烟苦雾朝不散,旭日不复能精明。
跨鞍揽辔趋上府,发拳须磔指欲零。
炭炉炙砚汤涉笔,重复画字终能成。
谁言醇醪能独产,壶腹迸裂无由倾。
石脂装火近不热,蓬勃气入头颅腥。
仰惭鸿雁得自适,随阳南去何溟溟。
又惭鳦鸟识时节,岩穴足以潜微形。
我来苔欲报恩分,契阔非尽利与荣。
古人有为知己死,只恐冻骨埋边庭。
中朝故人岂念我,重裘厚履飘华缨。
傅闻此北更寒极,不知彼民何以生。
天风日夕厉,海水不扬波。飞雪被千里,层冰白峨峨。
嗟汝穷阎人,无衣当奈何。锦裘长安儿,白马鸣玉珂。
象弧插彫韔,射兽西山阿。
石裂南山下,水结中河流。莽莽北郭外,死骨聚如丘。
贫士被毛褐,寡妇无完裯。宁知贵公子,丝竹宴朱楼。
方辞白羽扇,更御青羔裘。
鸿门玉斗纷如雪,十万降兵夜流血。咸阳宫殿三月红,霸业已随烟烬灭。
刚强必死仁义王,阴陵失道非天亡。英雄本学万人敌,何须屑屑悲红妆。
三军败尽旌旗倒,玉帐佳人坐中老。香魂夜逐剑光飞,清血化为原上草。
芳心寂寞寄寒枝,旧曲闻来似敛眉。哀怨徘徊愁不语,恰如初听楚歌时。
滔滔逝水流今古,楚汉兴亡两丘土。当年遗事总成空,慷慨尊前为谁舞。
驱马涉长碛,千里径无草。天寒日光淡,积雪常杲杲。
劲风裂肌肤,狐貉甚鲁缟。况我被甲铠,寝迟起常早。
崔嵬陟高山,日落尚远道。人生各有命,岂惮事遐讨。
饮冰伤心骨,重研如巨枣。义深自最励,身贱宁要好。
亲戚何可逢,功名未自保。少年慕壮健,我独贵疏老。