寒暑有代谢,人事亦推移。蹉跎慨畴昔,俯仰念复兹。
篱落委秋蔓,馀葩含夕姿。物化谅难穷,吾生知有涯。
皎皎碧山侣,依依青桂枝。相逢恐迟暮,怅望起遐思。
秋夜何迢迢,迢迢不能寐。起坐弹孤琴,写此千古意。
《鸣凤》久寂寥,《猗兰》亦憔悴。往圣既莫作,后贤孰当继。
独怜商山翁,去去复遐逝。空谷亦何有,紫芝聊可饵。
如何末路中,亦堕留侯计。羽翼傥不成,鸿鹄将垂翅。
苟可利生民,宁辞暂纡辔。区区后世名,于翁胡足记。
群动夜已息,秋声适何从。仰视天宇高,微云浩无踪。
明月在庭户,河汉上横从。既莫知所始,何由究其终。
我独弦我琴,微风入疏桐。写作清商调,感激意无穷。
昨日苦炎暑,端居厌烦渴。手短河汉高,井深辘轳折。
此夕秋已清,一洗尘世热。纨扇委深笥,轻罗换疏葛。
天运无停机,人生自悲悦。急景一以迁,流芳遂衰歇。
洞庭生微波,明河湛初月。落叶辞故枝,惊鸿亦飘忽。
为谢同心友,胡为久离别。
我有一尊酒,独饮不成欢。岂无骨肉亲,悠悠隔河山。
亦有平生友,合并良独难。古人千载上,世远不能攀。
何如与明月,徘徊松桂间。月既知爱我,流辉照衰颜。
我亦知爱月,托心同岁寒。长愿玉宇净,河汉生微澜。
四海仰馀照,亲友各平安。夜夜见明月,人人无苦艰。
此月不可负,此尊不可乾。天地等逆旅,流年剧惊湍。
古人虽云远,其言若芝兰。举觞以和之,对月更盘桓。
夏后道九川,江源起西极。想当疏凿际,毫发无遗力。
奔流赴东海,吐纳潮与汐。万古天堑雄,汹涌限南北。
时秋八月望,烟雾四开辟。皓月丽中天,华星列东壁。
俯击乱流楫,仰送抟风翮。眼空牛渚舟,气傲南楼席。
平生临深戒,所至每兢惕。此夕独疏狂,四顾无与敌。
风伯引轻帆,百怪皆辟易。前瞻狼五山,亭亭倚秋碧。
夕次泰州郭,朝行上乐里。密雨洒蒹葭,秋风落菰米。
颇闻承平际,鱼盐贱如水。箫鼓乐丛祠,讴歌动成市。
中原正格斗,击柝闻四鄙。官道日榛芜,生人等蝼蚁。
依依烟际舟,两两舟中子。来往卖鱼虾,出入官军里。
生长离乱间,不识纨与绮。失喜见王师,被服多华靡。
买物不论钱,仆仆更拜起。何当罢战伐,万国收戎垒。
山河归带砺,车书复大轨。有地尽蚕桑,无人不冠履。
腐儒亦何需,归山守松梓。击壤尽馀年,此乐无穷已。
水路转下乐,远赴令丁镇。落日淡平芜,荒村带寒燐。
平时富鱼稻,税薄民不困。莲芡亦时丰,足以禦饥馑。
江湖岁或艰,老弱行蠢蠢。相携就淮食,不得辞远近。
四野今尽荒,百亩无一垦。鞠为凫雁区,无复限封畛。
师行辎重随,士饱筋力奋。经费固有常,变通亦宜论。
吾闻古贤将,羊陆开吴晋。食足边备多,高标邈千仞。
岁暮涉淮海,不辞行路难。从军岂不乐,即事每长叹。
老妪八十馀,日晡未朝餐。自云遭乱离,零落途路间。
岂无子与孙。充军皆不还。男战陷贼垒,孙存隔河山。
数月无消息,安能顾饥寒。语毕双泪垂,使我心悲酸。
上天未悔祸,豺虎方搆患。近闻山东变,世路复多端。
悠悠颠沛人,何时即平安。
牵舟复摇橹,日出还亭午。风递五林秋,云挟塘西雨。
盈盈采莲桨,坎坎迎神鼓。对此欲忘归,停桡更容与。