霜雪纷纷满鬓毛,凋年怀抱独萧骚。
房栊夜悄孤灯暗,原野风悲万木号。
病卧极知趋死近,老勤犹欲与书鏖。
小儿可付巾箱业,未用逢人叹不遭。
挑灯夜读书,油涸意未已;亦知夜既分,未忍舍之起。
人生各有好,吾癖正如此。
所求衣食足,安稳住乡里。
茆屋三四间,充栋贮经史,四傍设几案,坐倦时徙倚。
无声九韶奏,有味八珍美,寝饭签帙间,自适以须死。
岂惟毕吾身,尚可传儿子。
此心何时遂?感叹岁月驶。
面骨峥嵘鬓欲疏,退藏只合卧蜗庐。
自嫌尚有人间意,射雉归来夜读书。
祠官粟一囊,不赡躯七赤。
前年蒙宽恩,例许乞骸骨。
联翩三儿子,俱作鹳雀碧,赋禄虽尚远,亦足慰衰白。
幅巾茆檐下,称病谢来客。
从今门前路,永扫车马迹。
夜搒孤舟掠岸行,村墟频过不知名。
绕枝倦鹊寒无影,脱网奔鱼远有声。
两纸忽惊残历尽,一杯聊慰旅怀情。
还家自笑身犹健,又付生涯与短檠。
退食淡无事,一窗宽有余。
重寻总角梦,却对短檠书。
功业虽蹉跌,光阴且破除。
更须求半偈,回向此心初。
赁舂老子吾所慕,垂世文章宁在多!诗不删来二千载,世间惟有五噫歌。
平生喜藏书,拱璧未为宝!归来稽山下,烂漫恣探讨。
六经万世眼,守此可以老。
多闻竟何用,绮语期一扫。
幽居出户稀,衰病拥炉早。
青灯照黄卷,作意勿草草。
少日飞腾翰墨场,暮年相见尚昂藏。
沈沙舟畔千帆过,翦翮笼边百鸟翔。
访古每思春并辔,说诗仍记夜连床。
忽忽去日多於发,不独悲君亦自伤。
自古功名亦偶谐,胸中要使浩无涯。
可怜赫赫丹阳尹,数颗槟榔尚系怀。